Ümumdünya Hepatit Günü ağır xəstəliklərə və qaraciyər xərçənginə gətirib çıxaran qaraciyərin iltihabına səbəb olan viral hepatitlər haqqında məlumatlılığın artırılması məqsədilə hər il iyulun 28-də müşahidə edilir. 2022ci ildə bu gün “Hepatit gözləyə bilməz! Hepatit müalicəsini sizə yaxınlaşdırır” şüarı altında keçirilir.
ÜST-ı təsirə məruz qalmış ölkələrin alimləri və siyasətçiləri ilə birlikdə məlum 5 hepatit virusunun heç birinə aid olmayan bu infeksiyanın səbəbini anlamağa çalışır: A, B, C, D və E.
Qlobal səylər hepatit B, C və D infeksiyalarının aradan qaldırılmasına üstünlük verir. Kəskin virus hepatitdən fərqli olaraq, bu 3 infeksiya bir neçə onilliklər ərzində davam edən və siroz və qaraciyər xərçəngindən ildə 1 milyondan çox ölümlə nəticələnən xroniki hepatitə səbəb olur. Bu 3 növ xroniki hepatit infeksiyası hepatit ölümlərinin 95%-dən çoxuna cavabdehdir.
Xroniki virus hepatitin diaqnostikası, müalicəsi və qarşısının alınması üçün təlimat və alətlərimiz olsa da, bu xidmətlər çox vaxt icmaların əlçatmazdır və bəzən yalnız mərkəzləşdirilmiş/ixtisaslaşdırılmış xəstəxanalarda mövcuddur.
ÜST 2022-ci ilin Ümumdünya Hepatit Günündə hepatitin hansı növündən asılı olmayaraq insanların müalicə və qayğıya daha yaxşı çıxış əldə etməsi üçün ilkin səhiyyə müəssisələri və icmalara hepatit yardımının yaxınlaşdırılmasının zəruriliyini vurğulayır.
2030-cu ilə qədər ÜST hepatitin aradan qaldırılmasına nail olmağı hədəfləyir. Buna nail olmaq üçün ÜST ölkələri konkret hədəflərə nail olmağa çağırır:
- Hepatit B və C-nin yeni infeksiyalarını 90% azaltmaq;
- Qaraciyər sirrozu və xərçəngdən hepatitlə bağlı ölümləri 65% azaltmaq;
- Hepatit B və C virusu olan insanların ən azı 90%-nin diaqnozunun qoyulmasını təmin etmək; və
- Uyğun olanların ən azı 80%-i müvafiq müalicə alır.
Hər il olduğu kimi AzQAC “İcmaya əsaslanan sağlamlıq” proqramı çərçivəsində 28 İyul Ümumdünya hepatit Günü ilə bağlı maarifləndirici seminarlar təşkil olunur.
Belə ki, 2022 il 28 İyul tarixində Azərbaycan Vərəm əlehinə QHT Koalisiyasının üzvləri olan Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti və “Sağlamlığa xidmət” təşkilatların təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə Binəqədi rayonu 10 saylı şəhər poliklinikasının tibb işçiləri üçün seminar təşkil olunmuşdur. Seminarda 20 nəfər iştirak etmişdir. AzQAC “İcmaya əsaslanan sağlamlıq” proqramının koordinatoru Mətanət Qaraxanova seminar iştirakçılarına ÜST-n 28 İyul Ümumdünya Hepatit Günü ilə bağlı məlumatları, tövsiyyələri və virus hepatitlər barədə geniş təqdimatla çıxış etdi. İştirakçıların maraqlandırılan sualları cavablandırılmışdır. Bununla yanaşı, “Sağlamlığa xidmət” İB proqram koordinatoru həkim Samirə Muxtarova Azərbaycan Vərəm əlehinə QHT Koalisiyasının fəaliyyəti barədə geniş məlumatlar təqdim etdi. Sonda seminar iştirakçılarına Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi İçtimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzi tərəfindən hazırlanan əyani vəsaitlər paylanılmışdır.